ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ: ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΛΥΚΕΙΟ.

                 

1)      Να εντοπίσετε τον τρόπο ανάπτυξης της παραγράφου και να βρείτε 3 λέξεις με συνυποδηλωτική σημασία

    Μόνο που άμα δεν σκαλίζεις τίποτα και κάθεσαι καθημερινά καταβροχθίζοντας αναίσθητος τον επιούσιο, χωρίς καν να προσπαθείς να ενεργοποιήσεις κάποιο τελοσπάντων ποσοστό των δυνατοτήτων σου, δεν είσαι άνθρωπος, είσαι «χαλκός ηχών ή κύμβαλον αλαλάζον». Γιατί απασχολούμενος συνεχώς με τα υλικά και τα τρισδιάστατα. δεν προχωράς στην αγάπη, μένεις μια ζωή στην ίδια τάξη και συνεχίζεις μετά τον θάνατό σου ασώματος και στεναχωρημένος που δεν κατάφερες να εισπράξεις το αληθινό νόημα που είχε η ενσάρκωσή σου  http://www.toportal.gr/?i=toportal.el.koinwnia&id=5329#sthash.sO940yfR.miCMNX3S.dpuf

2) Να βρεθεί ο τρόπος ανάπτυξης της παραγράφου

«Γιατί και οι δυο αυτές τέχνες έχουν μεγάλη σχέση μεταξύ τους, είναι λεπτή δουλειά, όπως παλιά κάναμε τα εξαρτήματα των ρολογιών στο χέρι και τα δουλεύαμε με το φακό, έτσι και στη μουσική χρειάζεται σημασία στη λεπτομέρεια, στην πενιά. Χρειάζεται αξιοπρέπεια τόσο πίσω από τον πάγκο, όσο και όταν παίζω το όργανο».

3)  Στο παρακάτω κείμενο

 α) Να συνθέσετε την  περίληψη και να γράψετε ένα πλαγιότιτλο για κάθε παράγραφο

β) Δυσμενή , λυσιτελή, πλήττουν, εξασθένηση, απελπισία : Να τοποθετήσετε συνώνυμα των λέξεων στο γλωσσικό περιβάλλον που βρίσκονται χωρίς να αλλοιωθεί το νόημα. 

 γ) Να βρεθεί ο τρόπος ανάπτυξης της πρώτης παραγράφου και η συλλογιστική                πορεία

« Ο φόβος λοιπόν...» Νίκος Ξυδάκης       

   Οι Ελληνες έχουν υποφέρει πολλά, τα τελευταία χρόνια. Η πτώχευση, η οικονομική εξασθένηση των νοικοκυριών είναι ασφαλώς το πρώτο που έρχεται στον νου. Αλλά σταδιακά αντιλαμβανόμαστε ότι τα χειρότερα βάσανα ακολουθούν αυτήν τη διαρκή απειλή πενίας. Είναι η ανασφάλεια, η αδυναμία να προγραμματίσεις στοιχειωδώς τον βίο, η αδυναμία να προστατεύσεις τα ευπαθή άτομα του περιβάλλοντός σου, η αίσθηση ότι η αξιοπρέπεια συρρικνώνεται ή στην καλύτερη περίπτωση μετασχηματίζεται, ο φόβος για το μέλλον.

 Ο φόβος είναι το χειρότερο μαρτύριο και ο χειρότερος σύμβουλος για ένα πλήθος ανθρώπων που υποφέρουν χωρίς να έχουν καταλάβει ακόμη πού έφταιξαν οι ίδιοι. Ο φόβος τρώει τα σωθικά των ανίσχυρων θυμάτων της κρίσης, παγώνει τον νου, τα βυθίζει στην απελπισία και την αυτοϋποτίμηση, τα βυθίζει στη μοιρολατρία· ο ίδιος φόβος παραλύει τις εναπομένουσες δυνάμεις, δεν τις αφήνει να εκδιπλωθούν για να ανασχέσουν και να ανασυγκροτήσουν. Ο φόβος λοιπόν. Αυτός πρέπει πρώτος να νικηθεί.

Είναι προφανές άρα ότι οι διασπορείς απειλών και προφητειών, οι σπορείς εκφοβισμού, πλήττουν ευθέως, ενσυνείδητα τους ήδη πληγωμένους και έμφοβους συμπολίτες τους, τρομοκρατούν την κοινωνία. Δεν μιλάμε για τον αναλυτή ή τον υπεύθυνο πολιτικό, που καταγράφουν τα πράγματι δυσμενή δεδομένα και εκτιμούν τις δυσκολίες· διότι η πραγματιστική ανάγνωση της δυσχερούς πραγματικότητας είναι το πρώτο αναγκαίο βήμα για την λυσιτελή αντιμετώπισή της· οδηγεί σε αγώνα, όχι σε πανικό και παραίτηση.

Μιλάμε για τους ανεύθυνους δημαγωγούς, τους τηλευαγγελιστές, τυχάρπαστους λαϊκιστές, κατ’ επάγγελμα αρριβίστες και πρόθυμους για όλα, που απαντούν στην αγωνία των συνανθρώπων τους με τρομολάγνες προφητείες. Ας μην τους ακούμε τέτοιους κήρυκες, ας τους δούμε μόνο στο πλαίσιο μιας κοινωνίας που αγωνίζεται να σταθεί όρθια, και θα τους δούμε τότε περιττούς και ανωφελείς, όπως και τον φόβο που εξαπολύουν.

4) Στο κείμενο που ακολουθεί:

α)Να βρεθεί το επικοινωνιακό πλαίσιο.

β) « ... , η αντίληψη της άρρηκτης σύνδεσης του ωραίου με το υψηλό, της ομορφιάς με το νόημα της ζωής και την ευτυχία είναι τόσο βαθιά ριζωμένη και τόσο σιδηροπαγή τα αισθητικά πρότυπα του αψεγάδιαστου, που συχνά είναι αδύνατον να πείσεις κάποιον ότι η έλλειψη αρμονίας δεν συνεπάγεται και έλλειψη ουσίας. Ειδικά όσον αφορά τα εδώδιμα προϊόντα της γης, η αισθητική παίζει καθοριστικό ρόλο, και λόγω της πανάρχαιης γνώσης ότι το ωραίο είναι μια ιδιότητα της φύσης, ότι εκεί κατ’ αρχήν μπορεί να βρεθεί. Ετσι, δύσκολα αποδεικνύεις ότι το όμορφο, αυτό που προκαλεί αισθητική απόλαυση, δεν είναι και ποιοτικό.» : Στο συγκεκριμένο χωρίο να εντοπίσεται το επιχείρημα και να το γράψετε με την μορφή της τυπικής λογικής ( προκείμενες ,συμπέρασμα). Να εξετάσετε την ορθότητά του.

γ) Στην παράγραφο « Σίγουρα οι κρίσεις... δείχνουν τέλεια» να βρείτε τις συνδετικές λέξεις – εκφράσεις και τι δηλώνουν.

δ) Στην πρώτη παράγραφο να βρείτε τον τρόπο και τα μέσα πειθούς.

ε) Να γράψετε τα αντώνυμα των λέξεων: της σπατάλης, μονοδιάστατη, του αψεγάδιαστου, έλλειψη, ποικιλοτρόπως.

Η βλαπτική βιομηχανία παραγωγής του ωραίου

 Το 1/3 της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων, λένε οι έρευνες, πετιέται λόγω... εμφάνισης. Τα άσχημα φρούτα και λαχανικά, τα στραβά καρότα, οι διπλωμένες μελιτζάνες, τα κακοσχηματισμένα κολοκυθάκια ή μήλα εγκαταλείπονται στους αγρούς ή πετιούνται στα σκουπίδια κατά τη διαλογή, την εμπορία ή την κατανάλωση – στα νοικοκυριά ή τα εστιατόρια. Σύμφωνα με έρευνα βρετανικού ινστιτούτου, το 30% των λαχανικών στη Μ. Βρετανία δεν συλλέγεται καν, διότι δεν ανταποκρίνεται στα «πρότυπα ομορφιάς» που θέτουν οι αλυσίδες τροφίμων. Επιπλέον, σύμφωνα με τα αρχεία της FAO, το 30% - 50% των τροφίμων που έχουν πουληθεί απορρίπτεται από τους καταναλωτές άθικτο. Παγκοσμίως, 2,3 δισ. τόνοι τροφίμων καταλήγουν στα σκουπίδια είτε επειδή δεν πληρούν τα αισθητικά κριτήρια της αγοράς είτε επειδή περισσεύουν. Η ποσότητα αυτή θα μπορούσε να γεμίσει 40 εκατομμύρια τριαξονικές νταλίκες και να ταΐσει τρεις φορές τους πεινασμένους της Γης.

 Ετσι, η διεθνής οργάνωση Feedback κατά της σπατάλης τροφίμων, σε συνεργασία με περιβαλλοντικές οργανώσεις και φορείς της Θεσσαλονίκης θα προσφέρουν τη μεθεπόμενη Κυριακή στον Λευκό Πύργο δωρεάν γεύμα σε 5.000 πολίτες, που θα έχουν προετοιμάσει, με έναν τόνο «άσχημων» ζαρζαβατικών οι Θεσσαλονικείς αρχιμάγειρες.

 Μια αξιοσημείωτη προσπάθεια να σπάσει ένα ταμπού: ότι υγιές είναι μόνο το όμορφο, αποκλειστικά εκείνο με το τέλειο σχήμα και χρώμα.

 Σίγουρα οι κρίσεις για το τι είναι ωραίο διαφέρουν ριζικά όχι μόνο από εποχή σε εποχή, από κοινωνία σε κοινωνία, αλλά και από άνθρωπο σε άνθρωπο. Είναι βέβαιο ότι η αισθητική εμπειρία δεν είναι μονοδιάστατη, έχει να κάνει με το ελεύθερο παιχνίδι του νου, της αίσθησης, της κρίσης, της φαντασίας, ανεξάρτητα από οποιονδήποτε πρακτικό σκοπό. Και ότι ο άνθρωπος δεν είναι παθητικός δέκτης εικόνων, αλλά επεξεργάζεται ό,τι προσλαμβάνει. Αλλωστε η ομορφιά δεν είναι τόσο μια ιδιότητα του θεωρούμενου αντικειμένου, όσο μια εντύπωση σε αυτόν που το θεωρεί, όπως έλεγαν και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι. Το ωραίο βρίσκεται στα μάτια αυτού που το κοιτάζει. Από την άλλη, ωστόσο, η αντίληψη της άρρηκτης σύνδεσης του ωραίου με το υψηλό, της ομορφιάς με το νόημα της ζωής και την ευτυχία είναι τόσο βαθιά ριζωμένη και τόσο σιδηροπαγή τα αισθητικά πρότυπα του αψεγάδιαστου, που συχνά είναι αδύνατον να πείσεις κάποιον ότι η έλλειψη αρμονίας δεν συνεπάγεται και έλλειψη ουσίας. Ειδικά όσον αφορά τα εδώδιμα προϊόντα της γης, η αισθητική παίζει καθοριστικό ρόλο, και λόγω της πανάρχαιης γνώσης ότι το ωραίο είναι μια ιδιότητα της φύσης, ότι εκεί κατ’ αρχήν μπορεί να βρεθεί. Ετσι, δύσκολα αποδεικνύεις ότι το όμορφο, αυτό που προκαλεί αισθητική απόλαυση, δεν είναι και ποιοτικό. Εν προκειμένω, θα λέγαμε ότι μπορεί να ισχύει και το αντίστροφο, αφού το πιθανότερο είναι τα φρούτα και τα λαχανικά να έχουν ποικιλοτρόπως επιβαρυνθεί, για να δείχνουν τέλεια.
 Αυτή ακριβώς η έμφαση στην επιφανειακή εικόνα των πραγμάτων έχει στήσει μια ιδιαζόντως βλαπτική βιομηχανία παραγωγής του ωραίου. Που νικάει κατά κράτος τον κοινό νου.

http://www.kathimerini.gr/790135/opinion/epikairothta/politikh/h-vlaptikh-viomhxania-paragwghs-toy-wraioy:

5) Ποιοι είναι οι τρόποι με τους οποίους αναπτύσσεται η παράγραφος; Ποιος είναι ο ρόλος των εισαγωγικών στο συγκεκριμένο χωρίο και να αναφέρετε σε ποιες άλλες περιπτώσεις γίνεται χρήση των εισαγωγικών

Χωρίς ελευθερία του λόγου δεν νοείται δημοκρατική χώρα. Το Σύνταγμα υφίσταται για να προστατεύει και τις απόψεις που ενοχλούν («καθένας μπορεί να εκφράζει και να διαδίδει προφορικά, γραπτά και διά του Τύπου τους στοχασμούς του τηρώντας τους νόμους του κράτους»). Ο κόσμος δεν κινδυνεύει από τις ιδέες, κινδυνεύει από τις πράξεις, αφού η ίδια η κοινωνία καλλιεργεί άμυνες ώστε ιδεολογήματα απεχθή και ακραία να μη βρίσκουν ευήκοα ώτα. Τώρα, πώς μπορεί κανείς να κρατήσει αποστάσεις από την εκτεταμένη παραπληροφόρηση, τις ψευδείς ειδήσεις, την προπαγάνδα, την κινδυνολογία, την καταστροφολογία, είναι ένα ερώτημα. Αλλά χωρίς την αναγνώριση του δικαιώματος του άλλου να εκφράζει την άποψή του δεν μπορεί να υπάρξει σεβασμός στη διαφορετικότητα. Ακόμη και κρίσεις οχληρές, παράδοξες, πρέπει να μπορούν να ακουστούν. Εν ολίγοις, αντί να απαγορεύσουμε σε κάποιον να τις εκφράσει, θα έπρεπε να κάνουμε ό,τι κι αυτός, να εκφράσουμε τις δικές μας. Η ελευθερία μας αρχίζει με την αναγνώριση της ελευθερίας των άλλων.

Πηγή: Τα ασφυκτικά όρια της ελευθερογνωμίας, Τασούλα Καραϊσκάκη.

6) Ποιος είναι ο τρόπος ανάπτυξης της παραγράφου και ποιο τρόπο πειθούς  διακρίνετε. Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.

ΠΡΟΣ ΤΑ ΤΕΛΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ, συμβαίνει κάτι ανάλογο μ’ αυτό που γίνεται στο τέλος ενός χορού μεταμφιεσμένων: πέφτουν οι μάσκες. Τότε βλέπεις καθαρά ποιους ακρι­βώς είχες συναναστραφεί στη διάρκεια της ζωής σου. Γιατί τότε βγαίνουν οι χαρακτήρες των ανθρώπων πραγ­ματικά στο φως, οι πράξεις έχουν επιτέλους καρποφορή­σει, τα επιτεύγματα έχουν σωστά εκτιμηθεί και καθετί το ψεύτικο έχει γκρεμιστεί

 [Πηγή: www.doctv.gr] Σοπενχάουερ Η τέχνη να επιβιώνεις

7) Να αναλύσετε την αναλογία στα μέρη της και να εξηγήσετε ποιο σκοπό εξυπηρετεί      η χρήση της  στο συγκεκριμένο χωρίο.

...η ζωή δηλαδή μοιάζει με μια κωμωδία, που ξεκινάει με κανονικούς ηθοποιούς και μετά συνεχίζει να παίζεται μέχρι το τέλος από κούκλες που έχουν φορέσει τα ρούχα των ανθρώπων.

 [Πηγή: www.doctv.gr] Σοπενχάουερ Η τέχνη να επιβιώνεις