ΕΝΟΤΗΤΑ 11
1η προκείμενη:
κάθε κοινωνία - μορφή κοινωνικής συνύπαρξης αποβλέπει σε ένα αγαθό :
«πᾶσαν κοινωνίαν
ἀγαθοῦ τινος ἕνεκεν συνεστηκυῖαν»
2η προκείμενη: η
πόλη - κράτος είναι μια κοινωνία – μορφή κοινωνικής συνύπαρξης: «πᾶσαν πόλιν ὁρῶμεν
κοινωνίαν τινὰ οὖσαν»
Συμπέρασμα: η
πόλη - κράτος αποβλέπει σε ένα αγαθό : «πᾶσαι μὲν ἀγαθοῦ τινος στοχάζονται».
Στη συνέχεια, μ’ ένα δεύτερο παραγωγικό
συλλογισμό καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η πόλη - κράτος είναι ανώτερη μορφή
κοινωνίας που αποβλέπει στο ανώτερο από όλα τα αγαθά.
Ο συλλογισμός
του έχει ως εξής:
1η προκείμενη:
κάθε κοινωνία - μορφή κοινωνικής συνύπαρξης αποβλέπει σε ένα αγαθό : «πᾶσαν
κοινωνίαν ἀγαθοῦ τινος ἕνεκεν συνεστηκυῖαν»
2η προκείμενη: η
πόλη - κράτος είναι ανώτερη μορφή κοινωνικής συνύπαρξης, γιατί εμπεριέχει όλες
τις άλλες μορφές κοινωνίας : «ἡ πασῶν κυριωτάτη καὶ πᾶσας περιέχουσα τὰς ἄλλας»
Συμπέρασμα: η
πόλη - κράτος αποβλέπει στο ανώτερο από όλα τα αγαθά : «τοῦ κυριωτάτου πάντων»
ENOTHTA 12
Συλλογισμοί που αποδεικνύουν ότι η πόλη
υπάρχει εκ φύσεως
Ο Αριστοτέλης
χρησιμοποιεί τρεις συλλογισμούς, για να αποδείξει ότι η πόλη υπάρχει εκ φύσεως:
Πρώτος
συλλογισμός
1η προκείμενη:
οι πρώτες κοινωνικές οντότητες (η οικογένεια και το χωριό) υπάρχουν εκ φύσεως
2η προκείμενη: η
πόλη είναι εξέλιξη, ολοκλήρωση των πρώτων κοινωνικών οντοτήτων
Συμπέρασμα: άρα,
η πόλη υπάρχει εκ φύσεως.
Δεύτερος
συλλογισμός
1η προκείμενη: η
φύση ενός πράγματος είναι η ολοκλήρωσή του
2η προκείμενη: η
πόλη είναι ολοκλήρωση των πρώτων κοινωνικών οντοτήτων (της οικογένειας και του
χωριού)
Συμπέρασμα: άρα,
η πόλη υπάρχει εκ φύσεως.
Τρίτος
συλλογισμός (εισάγεται με το «επίσης»)
1η προκείμενη:
κάθε ον από τη φύση του υπηρετεί ένα στόχο που είναι κάτι το άριστο
2η προκείμενη:
στόχος της πόλης είναι η αυτάρκεια, που είναι κάτι το έξοχο
Συμπέρασμα: άρα,
η πόλη υπάρχει εκ φύσεως
Συλλογισμοί που αποδεικνύουν ότι ο άνθρωπος
είναι εκ φύσεως «ζῷον πολιτικὸν»
Πρώτος
συλλογισμός (του οποίου η δεύτερη προκείμενη υπονοείται)
1η προκείμενη: η
πόλη υπάρχει εκ φύσεως
2η προκείμενη: ο
άνθρωπος είναι συστατικό της πόλης
Συμπέρασμα: άρα,
ο άνθρωπος είναι «φύσει ζῷον πολιτικὸν»
Δεύτερος
συλλογισμός (του οποίου η δεύτερη προκείμενη υπονοείται)
1η προκείμενη: ο
άνθρωπος που δε ζει μέσα σε οργανωμένη κοινωνία («ὁ ἄπολις»), επειδή έτσι είναι
πλασμένος εκ φύσεως και όχι λόγω τυχαίας συγκυρίας, είναι ή άνθρωπος κατώτερης
ποιότητας ή ένα ον ανώτερο από άνθρωπο
2η προκείμενη: ο
άνθρωπος δεν είναι ούτε κατώτερης ποιότητας ούτε ον ανώτερο από άνθρωπο
Συμπέρασμα: άρα,
ο άνθρωπος είναι «φύσει ζῷον πολιτικὸν»
ENOTHTA 13
Ο συλλογισμός
του Αριστοτέλη που αποδεικνύει ότι ο άνθρωπος είναι «φύσει ζῷον πολιτικὸν»
Στο πρώτο μέρος
του κειμένου ο Αριστοτέλης αναπτύσσει την επιχειρηματολογία του μέσω ενός
παραγωγικού συλλογισμού και αποδεικνύει ότι ο άνθρωπος είναι «φύσει ζῷον
πολιτικόν». Ο συλλογισμός έχει ως εξής:
1η προκείμενη: η
φύση δεν κάνει τίποτε δίχως λόγο και αιτία.
2η προκείμενη: η
φύση έδωσε στον άνθρωπο ως εργαλείο το λόγο (εργαλείο ανώτερο από την απλή φωνή
που έδωσε στα ζώα), για να μπορεί να αντιλαμβάνεται και να κάνει φανερό το
ωφέλιμο και το βλαβερό, το καλό και το κακό, το δίκαιο και το άδικο, βασικά
στοιχεία για τη συγκρότηση πολιτικής κοινωνίας.
Συμπέρασμα:
συνεπώς, αφού η φύση έδωσε, όχι τυχαία, στον άνθρωπο το λόγο, δηλαδή το
εργαλείο με το οποίο μπορεί να ζει σε πολιτικές κοινωνίες, συνάγεται ότι ο
άνθρωπος είναι εκ φύσεως «ζῷον πολιτικόν».
Η πόλη αποτελεί προϋπόθεση για την ύπαρξη
των μελών της
1η προκείμενη:
στην τάξη της φύσης το όλον προηγείται του μέρους.
2η προκείμενη: η
πόλη, βαθμίδα ιεραρχικά ανώτερη στην τάξη της φύσης, είναι ένα όλον και τα μέρη
της είναι η οικογένεια, το χωριό και το κάθε επιμέρους άτομο.
Συμπέρασμα: στην
τάξη της φύσης η πόλη προηγείται από τα μέρη της, την οικογένεια, το χωριό και
το κάθε επιμέρους άτομο.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου